چگونه استرس ها و عصبانیت مان را مدیریت کنیم؟

بررسی های محققان دانشگاه دوک آمریکا نشان می دهد زنانی که بیشتر و زودتر عصبانی می شوند و آتش خشم شان با یک جرقه کوچک برافروخته می شود و به دیگران اصابت می کند، نسبت به دیگران کلسترول خون بالاتری دارند و اغلب مشکل فشارخون هم دارند….

می دانید چرا؟ به یک علت ساده: وقتی شما عصبانی می شوید، هورمون های مرتبط با استرس در رگ های شما افزایش یافته و جریان پیدا می کند و تعادلات درونی شما را به هم می ریزد. اگر این حالت بارها و بارها تکرار شود، بدن شما هم شرطی می شود. یعنی افزایش میزان ترشح هورمون استرس در جریان خون شما تبدیل به امری عادی می شود و شما تبدیل می شوید به یک آدم همیشه عصبانی!

اگر در طول روز مدام از اعضای خانواده، دوستان، همکاران و حتی همسایه ها می شنوید که «ببخشید انگار عصبانی هستی؟ چرا این قدر عصبانی؟ اتفاقی افتاده و…» بدانید حتما از قبل چیزی درون تان اتفاق افتاده که حالا به ظاهرتان هم نفوذ کرده است. اصلا آینه ای کوچک درون جیب تان بگذارید و هر از گاهی به چهره خود نگاهی بیندازید. فکر نمی کنید در بیشتر وقت ها واقعا چهره تان عصبانی است؟ خب اگر این طور است، فکری به حال خودتان بکنید و قبل از اینکه اژدهای عصبانیت؛ زندگی، کار، دوستی و فعالیت های اجتماعی تان را به آتش بکشد، آن را مهار کنید.

اما چگونه؟ به کمک این توصیه ها:

خودتان را از منبع عصبانیت دور کنید: چرا به کسی که شما را عصبانی می کند، نزدیک می شوید؟ فاصله تان را با او حفظ کنید. اگر در محل کارتان چنین آدمی وجود دارد، سر راه اش سبز نشوید. میز کارتان را از او دور کنید. اگر حرف هایش ناراحت تان می کند، وقتی دارد حرف می زند پنبه درون گوش تان بگذارید. در بحث هایی که دیگران درباره او انجام می دهند، شرکت نکنید اما گاهی وقت ها از تحمل این آدم ناگزیرید. او یکی از همکاران شما است که جای اش نزدیک به شما است. یکی از اعضای فامیل است که با شما یا نزدیک به شما زندگی می کند. در این صورت هر وقت متوجه شدید، این آدم در حال عصبانی کردن شما است، درنگ نکرده و خود را از او دور کنید. به اتاق دیگری بروید. سری به یخچال بزنید. با کسی که دوست اش دارید، حرف بزنید و بدانید حتما راهی برای عصبانی نشدن از این آدم وجود دارد، اگر خودتان بخواهید.

از تمرین های آرامش بخش کمک بگیرید: تا آرام شوید.

همین طور که سر جای خود نشسته اید، چشم هایتان را برای ۱۰ دقیقه ببندید یا در اطراف خانه و محل کار قدم بزنید. اگر امکان اش هست، به موسیقی گوش دهید یا به تصویر کسی که دوست اش دارید، نگاهی بیندازید.

به خودتان زنگ تفریح بدهید: کنار دست تان جدول سودوکو یا جدول کلمات بگذارید و یا یک بازی در گوشی همراه تان بریزید و خودتان را برای لحظه ای کوتاه سرگرم آن کنید. حتی می توانید چند کلمه و یا دیالوگ به زبان های دیگر یاد بگیرید. فکر کنید به جای ۱۰ بار در روز عصبانی شدن، ۱۰ دیالوگ ایتالیایی، آلمانی و فرانسوی یاد بگیرید.

خودتان را آرام کنید: منتظر دستی که بر شانه تان گذاشته شود و به شما بگوید: «آرام! تقصیر تو نیست» نباشید و خودتان دست هایتان را در دست بگیرید. نفس عمیق بکشید. نفسی که از درون شکم بیرون می آید و این جمله را آن قدر تکرار کنید تا آرام شوید: «من آرام هستم»، «من آرام هستم»راه های جدید برای بروز عصبانیت پیدا کنید: عصبانیت تان را بروز بدهید اما نه با حالت تهاجم! کلمات مودبانه تری انتخاب کنید. سعی نکنید با دست طرف مقابل را هُل بدهید یا یقه اش را بگیرید. اگر کسی موجب اذیت شما شده و بی خیال از کنار شما گذشته، صدای اش کنید و بگویید: «خانم/ آقای فلانی، من از دست شما به خاطر این کار [...] ناراحت هستم به این دلیل [...].» اگر فکر می کنید او جواب قانع کننده ای دارد و می خواهد مشکل حل شود، به حرف هایش گوش دهید ولی اگر فکر می کنید نه! بعد از تمام شدن این دو جمله رد شود و بروید.

با یک متخصص مشورت کنید: گاهی وقت ها این راه ها را رفته اید و اصلا به نظرتان راه های خوبی برای حل مشکل عصبانیت شما نیستند چون شما از مشکل خیلی بزر گ تری رنج می برید که نه با تمرین های آرامش بخش، نه زنگ تفریح و حل جدول و نه ابزار عصبانیت به روش منطقی قابل حل نیست. در این حالت شما باید از یک متخصص کمک بگیرید. یک مشاور که مهارت های مدیریت عصبانیت در شرایط ویژه تر را به شما نشان خواهد داد.

● رابطه عصبانیت و استرس

خیلی وقت ها درون ما استرس هایی وجود دارد که باعث می شود در عین حال که دیگران را دوست داریم، ازآنها ناراحت شویم. برای شان ارزش قایل باشیم اما با کمترین ضربه از هم بپاشیم و در آتش عصبانیت و خشم آنها را هم گرفتار کنیم. بعد پشیمان شویم اما دوباره و دوباره این قصه تکرار می شود. چرا؟ چون از درون ناآرام ایم، پس لرزه هایی تمام وجود ما را می لرزاند و این حالت غیرطبیعی است. شاید بگویید مگر عصبانیت و استرس حالت طبیعی و نرمال هم دارند؟ جواب یک «بله» خیلی بزرگ است. عصبانیت، استرس و نگرانی، غم و همه حس های دیگر در درون هر آدمی وجود دارند و باید وجود داشته باشند و حتی نشانه های وجود یک آدم زنده و سالم هستند، خصوصا در مورد خانم ها ! کسانی که در زندگی نقش های بسیار سخت و تعیین کننده ای را باید بازی کنند از نقش مادری گرفته تا نقش زن، مدیرخانه یک کارمند منظم و… حالا حساب کنید اگر این شعبده باز نقش ها نتواند استرس های خود را کنترل کند، آنها را از بین ببرد و نگذارد برایش بحران بسازد، چه پیش می آید؟

می خواهیم یک قدم به عقب برویم و ببینیم آیا عصبانیت ما ریشه در استرس ها و مشکلات ما ندارد. مواردی که ما را با قدرت به سوی دره عصبانیت هُل می دهند، بدون اینکه بدانیم «چرا ما این قدر عصبانی هستیم.»

پرسش نامه کوتاهی درباره استرسبه این ۸ سوال، صادقانه پاسخ بدهید و تفسیر آزمون را بخوانید و خودتان کلاه تان را قاضی کنید که اهل استرس هستید یا نیستید:

۱) اتفاق های خیلی کوچک و پیش پاافتاده مثل سلام ندادن یک نفر، خراب بودن عابر بانک یا در دسترس نبودن یک تلفن همراه، شما را بیش از حد عصبانی می کند؟ بله خیر

۲) کوچک ترین شکستی می تواند شما را بیش از حد ناراحت کند؟ بله خیر

۳) همیشه شک دارید که دارید کارتان را درست انجام می دهید یا نه؟ بله خیر

۴) نمی توانید افکار منفی تان را کنترل کنید؟ بله خیر

۵) بیشتر مواقع بدون اینکه کار زیادی انجام داده باشید، احساس خستگی می کنید؟ بله خیر

۶) معمولا با احساس ناامنی دست به گریبانید؟ بله خیر

۷) برنامه غذایی و خواب تان مختل است؟ بله خیر

۸) مدام دردهای مبهمی مثل کمردرد، سردرد، گوش درد و… احساس می کنید؟ بله خیر

▪ تفسیر آزمون

اگر به بیش از ۴ سؤال، جواب مثبت داده اید، یعنی استرس های شما از حد معمول، بالاتر است و به تان توصیه می کنیم به کمک راه حل هایی که در این صفحه آمده، استرس های تان را مدیریت کنید.

اعظم ولی قیداری

روزنامه سلامت ( www.salamat.ir )